“Hoe houd je de aandacht vast van je publiek?”
Dit is wellicht een van de meest gestelde vragen aan mij als presentatiecoach. Het antwoord is niet zo makkelijk te geven. Uiteraard vertel ik mijn deelnemers dat de aandachtsboog van je publiek beperkt is. Uit recent onderzoek kwam zelfs het verhaal naar voren dat een goudvis een langere aandachtsspanne heeft dan een gemiddeld mens.
Aandachtsboog publiek
Onder communicatietrainers dwaalt de mythe rond dat men tijdens een presentatie maximaal 5 minuten de aandacht vast kan houden. Tien jaar geleden was dit nog twaalf minuten. Deze afname is vooral te wijten aan het effect van social media. Het goede nieuws daarbij is dat er een primacy en recency effect is, wat inhoudt dat je publiek vooral aan het begin en aan het einde van je verhaal aandacht voor je heeft. Belangrijk is dus om op die momenten je kernboodschap over te brengen en niet te veel andere randzaken.
Leerstijlen
Zelf probeer ik de aandacht van mijn publiek vast te houden door meerdere leerstijlen aan te spreken tijdens mijn verhaal. Ook hier zijn 1001 theorieën en ideeën over, waarvan die van Kolb en Gartner de meest bekende zijn.
Kolb
Kolb deelt mensen op in vier categorieën. Wanneer je deze vier types (doener, dromer, beslisser en denker) met elkaar combineert in teams maar wel ieder type een eigen leerstijl aanmeet, zal dit tot het beste resultaat leiden. In het schema hieronder is te zien hoe hij deze verdeling gemaakt heeft en welke leervormen bij elk type het beste passen.
Gardner
Gardner is de bedenker van de meervoudige intelligentie. Deze theorie wordt in het onderwijs veel toegepast. Hij gaat ervan uit dat niet iedereen op dezelfde manier leert. Volgens hem zijn er acht verschillende soorten intelligentie. Elk individu heeft een bepaalde score op iedere vorm van intelligentie. In het plaatje hieronder zie je welke verschillende intelligenties er zijn en waarmee deze geprikkeld kunnen worden.
Mijn ervaring
Tijdens mijn verhaal probeer ik regelmatig een andere leerstijl aan te spreken, zodat mijn publiek in een andere modus komt. Het verrast ze, het is interactief en het zorgt ervoor dat men niet alleen als een spons de informatie opzuigt totdat men verzadigd is. Men krijgt ook de kans om iets te doen en om informatie te verwerken. Hierdoor heeft men ruimte voor nieuwe informatie.
De vier leerstijlen die ik het meest aanspreek zijn;
- Kinesthetisch: Ik laat mijn publiek iets doen. Bijvoorbeeld staan-zitten, een overloop debat of stemmen met een online-voting systeem zoals PresentersWall.
- Visueel-auditief: Ik vertel en laat zien, bijvoorbeeld een filmpje of een verhaal bij een slide.
- Interpersoonlijk: Ik laat mijn publiek met elkaar praten en discussiëren, bijvoorbeeld: ‘Bedenk eens drie projecten waarin je deze kennis direct toe kan passen’.
- Intrapersoonlijk: Ik laat mijn publiek reflecteren en zaken voor zichzelf opschrijven, bijvoorbeeld: ‘Wat is voor jou de belangrijkste boodschap van de afgelopen 10 minuten?’.
9 van de 10 sprekers blijven echter hangen in de visueel-auditieve leerstijl. Ze zijn dan continue aan het zenden. Ik garandeer je dat dan de aandacht vanzelf verslapt. Hoe beter de spreker, hoe langer dit duurt. Ik snap echter ook dat het doodeng is om je kop boven het maaiveld uit te steken en het een keer ‘anders’ te doen. Het is spannend om je publiek een vraag te stellen, ze met elkaar te laten discussiëren of ze zelfs in beweging te krijgen. Maar ik weet zeker dat je publiek je dankbaar zal zijn en dat je presentatie meer indruk zal maken.
Tot slot: een tip
Tot slot wellicht de belangrijkste tip. Om aandacht vast te houden moet je altijd beseffen dat je niet meer tijd moet nemen dan je nodig hebt om je boodschap over te brengen. Veel sprekers willen ‘de tijd vullen die ze gekregen hebben’, wat vaak zorgt voor een zwakker en minder goed verhaal. Richt je op één kernboodschap (en meet of je je doel behaald hebt).