Reflecteer op je ‘Ethos’!

prof. dr. Eugène Sutorius gaf een college over retorica aan de Universiteit van Nederland. Retorica is een onderwerp dat al door de oude Grieken werd bestudeerd, maar zelfs in deze moderne tijd leeft het nog.

Sutorius’ college heet: ‘Hoe word je een charismatisch spreker?’. Hierbij gaat Sutorius in op de retorische overtuigingsmiddelen ethos, pathos en logos, waarbij hij zich hoofdzakelijk richt op ethos. Dat is volgens hem het sterkste overtuigingsmiddel. De overtuigingsmiddelen pathos en logos gaan respectievelijk over het opwekken van emoties bij het publiek en het geven van inhoudelijke argumenten. Het college is hieronder te bekijken.

Ethos

Ethos gaat in de retorica over de uitstraling van de spreker. Bij ethos gaat het er niet direct om wie je zelf denkt dat je bent, maar wie het publiek denkt dat je bent. Kortom, ethos gaat over het beeld dat het publiek van de spreker heeft. De vorming van iemands ethos wordt bepaald aan de hand van drie clusters.

In het eerste cluster bedenken wij hoe prettig we de spreker vinden, om welke reden we dat ook mogen vinden. We bedenken of het aangenaam is om naar hem te luisteren, of hij wellevend of charismatisch is. In dit cluster wordt bepaald hoe sterk of positief het ethos is.

Het tweede cluster gaat over de competenties van de spreker. Om zijn deskundigheid of ambachtelijkheid. Hij is de autoriteit op een bepaald gebied en kan je daar alles over vertellen. Hierbij gaat het volgens Sutorius niet om de charme van de spreker, maar om de vraag of je zijn kennis vertrouwt. Als dat zo is, dan neem je blind iets van hem aan.

Het derde cluster is betrouwbaarheid. In dit cluster is het als spreker van belang dat je geloofwaardigheid, integriteit en wijsheid uit weet te stralen. Op die manier kunnen mensen jou zien als betrouwbaar.

Door je ethos aan de hand van deze drie clusters op te bouwen, kun je meer overtuigingskracht ontwikkelen. Je kunt er op basis van deze drie clusters namelijk voor zorgen dat je impact hebt op mensen en dat ze je gaan vertrouwen.

Feedback en reflectie

Sutorius geeft aan dat het van belang is om je af te vragen wie jij bent, hoe je overkomt en wat het verschil daartussen is als je wilt werken aan het vergroten van je overtuigingskracht. Maar dan ben je er nog niet. Je moet oefenen en feedback ontvangen, waardoor je sensitiever en empathischer wordt in je communicatie. Reflecteer in je voordracht wat je uit wil stralen en uit kan stralen en vergroot daarmee je ethos.